-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
/
Copy pathMS_Wardr_c_1_1.xml
347 lines (344 loc) · 27.5 KB
/
MS_Wardr_c_1_1.xml
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/bodleian/consolidated-tei-schema/master/msdesc.rng" type="application/xml" schematypens="http://relaxng.org/ns/structure/1.0"?>
<?xml-model href="https://raw.githubusercontent.com/bodleian/consolidated-tei-schema/master/msdesc.rng" type="application/xml" schematypens="http://purl.oclc.org/dsdl/schematron"?>
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="manuscript_16">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>CATALOGUE OF THE WARDROP COLLECTION ONLINE</title>
<title type="full">
<title type="main">MS. Wardr. c. 1 (1)</title>
<title type="alt" xml:lang="en">Mcevris shvili</title>
<title type="alt" xml:lang="ka">მწევრის შვილი</title>
<title type="alt" xml:lang="ka-la">mcevris švili</title>
</title>
<funder>JISC</funder>
<principal>Gillian Evison</principal>
</titleStmt>
<editionStmt>
<edition n="1">First digital edition, TEI P5.
<date>10 January 2020</date>
</edition>
<funder>The project Wardrops' Collection Online is carried out within the framework of<ref target="http://rustaveli.org.ge/">Joint Research Programme of the University of Oxford and SRNSFG in Georgian Studies</ref></funder>
</editionStmt>
<publicationStmt>
<publisher>Bodleian Library</publisher>
<date calendar="#Gregorian">2020-01-10</date>
<pubPlace>
<address>
<addrLine>Department of Special Collections</addrLine>
<addrLine>Bodleian Library</addrLine>
<street>Broad Street</street>
<settlement>Oxford</settlement>
<postCode>OX1 3BG</postCode>
<addrLine>
<ref target="http://www.bodleian.ox.ac.uk/libraries/collections">Bodleian Library</ref>
</addrLine>
<addrLine>
<email>[email protected]</email>
</addrLine>
</address>
</pubPlace>
<idno type="msID">MS_Wardr_c_1_1</idno>
<idno type="catalogue">Georgian</idno>
</publicationStmt>
<sourceDesc>
<msDesc xml:id="MS_Wardr_c_1_1" xml:lang="en">
<msIdentifier>
<country>United Kingdom</country>
<region type="county">Oxfordshire</region>
<settlement>Oxford</settlement>
<institution>Oxford University</institution>
<repository>Bodleian Library</repository>
<collection type="main">Oriental Manuscripts Wardrop Collection</collection>
<idno>MS. Wardr. c. 1 (1)</idno>
</msIdentifier>
<head>Mcevris shvili</head>
<msContents>
<summary>
<title>Mcevris shvili</title> is a Georgian folk-tale</summary>
<msItem xml:id="MS_Wardr_c_1_1-item1" n="1">
<title xml:lang="ka-Latn-x-lc" key="work_88">Mcevris Shvili</title>
<listBibl>
<bibl>CWC, 306</bibl>
</listBibl>
<textLang mainLang="ka">Georgian</textLang>
</msItem>
</msContents>
<physDesc>
<objectDesc form="leaf">
<supportDesc material="chart">
<support>The Manuscript is written on paper.</support>
<extent>3 ff. <dimensions type="leaf" unit="cm"/>
<seg type="leaf">
<num type="leaf" value="3">3</num>
</seg>
<seg type="dimensions">
<dimensions type="leaf" unit="cm">
<height quantity="21">21</height>
<width quantity="15">15</width>
</dimensions>
</seg>
</extent>
<foliation>There is not any kind of original pagination. Pencil pagination is added probably by the library.
</foliation>
<collation>The folios are represented on three unbound pages.</collation>
<condition>Leaves of manuscript are not damaged.</condition>
</supportDesc>
<layoutDesc>
<layout columns="1">
<dimensions type="line-height" unit="mm"/>
</layout>
</layoutDesc>
</objectDesc>
<handDesc>
<handNote scope="major" xml:id="h1">The whole text of manuscript is written by hand No 1.</handNote>
</handDesc>
</physDesc>
<history>
<origin>
<origDate calendar="#Gregorian" when="1894">1894?</origDate>
</origin>
<acquisition>
<date calendar="#Gregorian" when="1914-10-11">1914-10-11</date> don J.O. Wardrop</acquisition>
</history>
<additional>
<adminInfo>
<recordHist>
<source>
Description adapted (2019) from the following source:
<listBibl>
<bibl>
<title>David Barret's Catalogue of the Wardrop Collection and of other Georgian Books and Manuscripts in the Bodleian Library</title>
<publisher>Published by the Marjory Wardrop Fund by Oxford University Press</publisher>
<date when="1973">1973</date>
<idno type="VIAF">216536082</idno>
</bibl>
</listBibl>
</source>
</recordHist>
<availability status="restricted">
<p>Entry to read in the Library is permitted only on presentation of a valid reader's card (for admissions procedures contact <ref target="http://www.bodleian.ox.ac.uk/services/admissions/">Bodleian Admissions</ref>). Contact <email>[email protected]</email> for further information on the availability of this manuscript</p>
</availability>
</adminInfo>
</additional>
</msDesc>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc>
<classDecl>
<taxonomy xml:id="LCSH">
<bibl>
<ref target="http://id.loc.gov/authorities/about.html#lcsh">Library of Congress Subject Headings</ref>
</bibl>
</taxonomy>
<taxonomy xml:id="local_class">
<category xml:id="commentary">
<catDesc>Commentary</catDesc>
</category>
<category xml:id="supercommentary">
<catDesc>Supercommentary</catDesc>
</category>
<category xml:id="indices">
<catDesc>Indices</catDesc>
</category>
<category xml:id="translation">
<catDesc>Translation</catDesc>
</category>
<category xml:id="multipleWorks">
<catDesc>multipleWorks</catDesc>
</category>
<category xml:id="abridgement">
<catDesc>Abridgement</catDesc>
</category>
<category xml:id="supplement">
<catDesc>Supplement</catDesc>
</category>
<category xml:id="papers">
<catDesc>Papers</catDesc>
</category>
<category xml:id="documents">
<catDesc>Documents</catDesc>
</category>
<category xml:id="extract">
<catDesc>Extract</catDesc>
</category>
<category xml:id="gloss">
<catDesc>Gloss</catDesc>
</category>
<category xml:id="selection">
<catDesc>Selection</catDesc>
</category>
<category xml:id="diagrams">
<catDesc>Diagrams</catDesc>
</category>
<category xml:id="notes">
<catDesc>Notes</catDesc>
</category>
<category xml:id="letters">
<catDesc>Letters</catDesc>
</category>
<category xml:id="versification">
<catDesc>Versification</catDesc>
</category>
</taxonomy>
</classDecl>
</encodingDesc>
<profileDesc>
<textClass>
<keywords scheme="#LCSH">
<list>
<item>
<term key="subject_sh88005779">Georgian folk literature</term>
</item>
</list>
</keywords>
</textClass>
<langUsage>
<language ident="ka">Georgian Language</language>
</langUsage>
</profileDesc>
<revisionDesc>
<change when="2020-01-10">
<persName>Irina Lobzhanidze</persName>Expanded meta-annotation and provided the transcription.
</change>
<change when="2017-07-26">
<persName>James Cummings</persName> Up-converted the markup using <ref target="https://github.com/bodleian/georgian-mss/tree/master/processing/convertGeorgian2Bodley.xsl">https://github.com/bodleian/georgian-mss/tree/master/processing/convertGeorgian2Bodley.xsl</ref>
</change>
<change when="2011-05-12">
<persName>Nikoloz Aleksidze</persName>
</change>
</revisionDesc>
</teiHeader>
<facsimile>
<graphic url="folio1r.png"/>
<graphic url="folio1v.png"/>
<graphic url="folio2r.png"/>
<graphic url="folio2v.png"/>
</facsimile>
<text>
<body>
<div type="original">
<div n="1">
<pb n="1"/>
<head rend="center">მწევრის შვილი.</head>
<p n="1">
იყო ერთი ხელმწიფე იმას შვილები არა ჰყავდა. ერთმა მკითხავმა<lb/>
ურჩია, დაეკლა მას მტრედები, <del rend="strikethrough">რომელნიც იყვნ</del> რომელთაც ბუდე<lb/> <!-- -->
ჰქონდათ ხელმწიფის ბაღში. თელი მტრედი თვითონ შეჭამა, მხოლოდ<lb/>
ბარკლები მისცა მოსამსახურეს და ნელები მიუგდო თავის მწევარს.<lb/>
გავიდა პატარა ხანი და ხელმწიფესაც <del rend="strikethrough">ეყ</del> ეყოლა შვილი, იმის მოსამსა-<lb/>
ხურესაც და მწევარსაც. ხელწიფემ სამნივ თვითონ იშვილა.<lb/>
<pb n="2"/>
მალე იმათ მო<subst><del rend="corrected">უ</del><add place="above">ი</add></subst>დომეს თოფები და სხვა იარაღი. ხელმწიფემ<lb/>
გააკეთებინა უშველებელი თობები, მაგრამ მწევრის შვილმა <lb/>
დაამტვრია და გადაყარა. ხელმწიფემ გაუკეთებინა უფრო დიდი<lb/>
თოფები და მწევრის შვილმა მოინდომა თავისი ძმებით მოევლო<lb/>
მთელი თავისი სახელმწიფო. <del rend="strikethrough">იარა</del> ხელმწიფემ ასწავლა გზა<lb/>
და ანიშნა ერთი ალაგი, სადაც <del rend="strikethrough">იტი</del> იდვადიდი ქვა დაზედ ეწერა:<lb/>
"ვინც ამქვას იქით გადავა, ცოცხალი ვეღარ დაბრუნდება".<lb/>
და უთხრა, რომ იმას იქით მდევების სახელმწითოაო.<lb/>
მწევრის შვილი მალე გაუდგა გზას. მალე იმ ქვასთანტ მივიდა.<lb/>
იმის ძმების არ უნდოდათ იმას იქით გადასვლა, მაგრამ<lb/>
მწევრის შვილმა ძალად წაიყვანა. იარა, იარა და მიადგა ერთ<lb/>
<pb n="3"/>
უშველებელ სახლს. ნახა გაშლილი სუფრა, რომელზედაც<lb/>
ელაგა ექვსი თეფში. ექვსი ნაჭერი პური და ექვსი კოვზი და<lb/>
შიგ კი არავინ იყო. მწევრის შვილმა იცოდა, რომ ის სახლი<lb/>
სამი ყველაზედ ღონიერი მდევისა იყო და გაგზავნა თავისი ერთი <lb/>
ძმა თეთრი მდევის მოსაკლავად. იმან იცოდა, რომ მდევს უნდა <lb/>
ხიდზედ გამოეარნა. იმის ძმა წავიდა და ჩასაფრდა, მაგრამ<lb/>
რა წამს მდევი დიანახა, დაიმალა. მწევრის შვილმა ეს იცოდა<lb/>
და თვითონ ჩასაფრდა. მდევმა რომ გამოიარა, მწევრის შვილმა<lb/>
ჩაახველა. მედვის ცხენი <del rend="strikethrough">დამ</del> დაფრთხა და და მდევმა შეჰყვირა:<lb/>
"შე ოხერო, რა გახტუნებს? სამნი ძმანი ვართ, სამი ცოლი გვყავს და<lb/>
ჩვენი შიშით ზეცას ფრინველს და ქვეშკნელს ჭიანჭველს <lb/>
ვერ გაუვლია, ერთი ვიღაც მწევრის შვილია და ჯერ ხოჭიჭიდან<lb/>
არ არის ამოსული". "მწევრის შვილი მე ვარ"<lb/>
შესძახა მწევრის შვილმა და გადმოხტა. იძრო ხმალი<lb/>
შემოჰკრა და ცხენიდან გადმოაგდო. მერე ყური მოსჭრა <del rend="strikethrough">ჭი</del> ჯიბეში<lb/>
ჩაიდო და მდევი ხიდს იქით გადააგდო. მივიდა ძმებთან და<lb/>
უთხრა: "რა ჰქენ? ვერ მოკალიო?" "მე იქ ვერაფერი ვნახეო" უპასუხა.<lb/>
ძმამ. მერე უნდა გამოეარა შავ მდევს. მწევრის შვილმა<lb/>
<pb n="4"/>
გაგზავნა მეორე ძმა. მაგრამ იმასაც შ<del rend="overstrike">ა</del><hi rend="color(FF0000)">ე</hi>შინდა. ისიც მწევრის შვილმა <lb/>
მოჰკლა, მოსჭრა ყური მდევს, ჩაიდვა ჯიბეში, მოსწყვიტა იმის რაშს ძუა.<lb/>
შეჰკრა და გაგზავნა მდევების სახლში. ახლა მოვიდა მწევრის შვილის <lb/>
ჯერი. ძმებს უთხრა: "როცა ცხენმა წილხი <del rend="strikethrough">ვ</del> ჩაგკრათ აუშვით და<lb/>
გამოგზავნეთო". მესამეთაც ჩასაფრდა. პატარა ხანს უკან გამოჩნდა<lb/>
მდევი. რამდენსაც ამოისუნთქებდა იმდენი ნაკვერჩხალი სცვივოდა პირითგან.<lb/>
თვითონ იყო წითელი, წითელ რაშზედ იჯდა და უკან ქორ-მეძებრები მოსდევდნენ.<lb/>
მწევრის შვილმა კიდევ ისე ჩაახველა და მდევმა ისევე შეუტია ცხენს.<lb/>
<del rend="strikethrough">მმ</del>მწევრის შვილმა და იმან დაიწყეს ბრძოლა იმ პირობით, რომ მდევს<lb/>
ქორ-მეძებრები არ მოშვილებოდნენ. დაიქნია მდევმა და მწევრის შვილი <lb/>
მუხლამდის ჩასვა მიწაში. დაიქნია <del rend="strikethrough">ხ</del> ახლა მწევრის შვილმა და<lb/>
იმანაც მუხლამდის ჩასვა. მდევმა <del rend="strikethrough">წელ</del>მუცლამდის ჩასმა, მწევრის<lb/>
შვილმა წელამდის. მერე მდევმა წელამდის ჩასვა და მწევრის შვილმა<lb/>
ყელამდის. <del rend="strikethrough">გამიხსნა</del>მდევმა ქორ-მეძებრები მიიშველია, მაგრამ<lb/>
მწევრის შვილმა გამოხსნა ძუა და პატარა ხანს უკან მოვარდა<lb/>
შავი მდევის რაში და თან დიდ <del rend="strikethrough">ტი</del> ბოძს მოათრევდა. მოხვდა მდევს<lb/>
თავში და მოკლა. ამაზედ ქორ-მეძებრებიც გაიფანტნენ და მწევრის<lb/>
შვილმა ყველანი თვითონ დაისაკუთრა. მწევრის შვილის ძმები<lb/>
<pb n="5"/>
დამთვრალიყვნენ <add place="margin">მდევების ღვიწით</add> და დასძინებოდათ ძუის გამოხსნაზედ. ცხენს რამდენ-<lb/>
ჯერმე წიხლი ჩაეკრა, მაგრამ იმათ არ გამოჰღვიძებოდათ და ამიტომ<lb/>
ცხენს ბოძი, <del rend="strikethrough">გადმო</del> რომელზედაც თვითონ ება, გადმოეგო და გამოქცეულიყო.<lb/>
<del rend="strikethrough">მწე</del> მწევრის შვილმა იმასაც მოსჭრა ყური და ჯიბეში ჩაიდო.<lb/>
მერე დაბრუნდა და აჩვენა <del rend="strikethrough">ყვლ</del>ყველა ყურები. იმათ შერცხვათ, მაგრამ<lb/>
რას იზამდნენ? პატარა ხანს უკან <del rend="strikethrough">მს</del> მწევრის შვილმა ძმები<lb/>
შინ გაგზავნა. თვითონ კარგად იქცა და დასკუპდა მდევების ტახტზეც.<lb/>
მოვიდნენ მდევების ცოლები და გაუკვირდათ, რომ იქაურობა არეული იყო.<lb/>
და ამბობდნენ "ვინა ქნაო?" კატა კნაოდა "მიაუ!" "შენ <del rend="strikethrough">რა</del><lb/>
<del rend="strikethrough">მაგ</del> სად შეგიძლიან ესა" დაუყვირეს მდევის ცოლებმა და სცემეს.<lb/>
კატა ისევ მწევრის შვილად იქცა და უთხრა ყველაფერი.<lb/>
მერე ისინი დადგნენ დიდი ქვის ერთ ნაპირზედ, მწევრის შვილი<lb/>
მეორეზედ და ჩასჭიდეს ხელები. <del rend="strikethrough">რომელ</del> თუ მდევები გადაიტაცებდნენ,<lb/>
მწევრის შვილი იმათი იქნებოდა და თუ მწევრის შვილი<lb/>
გადაიტაცებდა, მდევები იმისი იქმნებოდნენ. მწევრის შვილი<lb/>
ახტა და მუხლამდის ქვაში ჩაჯდა. ჩასჭირდა ხელი მდევებს<lb/>
და ყველანი თავისთან გადაყარა. უფროსი თვითონ შეირთო,<lb/>
შვათან შერთო ხელმწიფის შვილს და უმცროსი მოსამსა<lb/>
<pb n="6"/>
ხურის შვილს. მერე ის დაბრუნდა თავის სახელმწი-<lb/>
ფოში. გზაზედ გადიარა ერთ მდევების სახელმწიფოზე.<lb/>
იქ ეგდო დიდი, ერთი სოფლის ტოლი ქვა. ვინც იმ ქვის <del rend="strikethrough">ბოლოს</del><lb/>
<del rend="strikethrough">ა</del> ერთ თავს ასწევდა ის უნდა ყოფილიყო იმათი მეფე.<lb/>
უქმე დღე იყო, როცა მივიდა მწევრის შვილი იქ.<lb/>
მივიდა მდევების ხელმწიფე და აუწია ერთი თავი<lb/>
ამ ქვას. მწევრის შვილმა დაავლო ქვას ხელი<lb/>
და ისეთი მაღლა მეისროა, რომ ქვა ძლივს გა-<lb/>
მოჩნდა. მდევები მიეხვივნენ და ეხვეწებოდნენ,<lb/>
შენ იყავ ჩვენი ხელმწიფეო, მაგრამ მწევრის შვილი<lb/>
დიდ უარზედ იდგა. ადგა მერე და იქიდან წავიდა<lb/>
თავის სახლში. იქ გაიგო, რომ ხელმწიფეს დაჰბადებია<lb/>
კიდევ ერთი შვილი, რომელიც გაგიჟებულიყო და<lb/>
ყველას ჰკლავდა, ვისაც სახლში ცეცხლი<lb/>
ენთო. ეშმაკები ხართო.
</p>
<p>
მწევრის შვილი დაეფიცა თავის მამას<lb/>
უთუოდ მოგიყვანო და წავიდა საძებნელად.<lb/>
იარა, იარადა მივიდა ერთ სახლთან.<lb/>
<pb n="7"/>
იქ იმან დაინახა, რომ ხალხი წიოკობდა და <lb/>
ტიროდა. <del rend="strikethrough">მე</del> მივიდა და ჰკითხა: "რა ამბავიაო?<lb/>
იმათ უთხრეს. "ხელმწიფეს ჰყავს ერთი შვილი,<lb/>
გიჟი და ესე გვხოცავს ყველას, ვის სახლშიც<lb/>
ცეცხლა ნახავსო". მწევრის შვილი შევიდა და<lb/>
და იჭირია თავისი ძმა. გაჰკრა ორიოდე სილა და გაუჯავრდა<lb/>
მერე შეჰკრა და მოჰგვარა თავის მამას.<lb/>
ხელმწიფე როცა მოკვდა ტახტზედ მწევრის შვილი<lb/>
ავიდა <del rend="strikethrough">და გახდა მშვ.</del> და თავისი გმირობით და ჭკუით<lb/>
ყველგან სახელი გაითქვა.
</p>
<p>
ელასა მელასა<lb/>
<del rend="strikethrough">ძილი</del>გუდა მეკიდა ყელასა<lb/>
მთქმელსაც და გამგონებელსაც<lb/>
ძილი გაამოთ ყველასა.
</p>
</div>
</div>
</body>
</text>
</TEI>